Các vùng du lịch Việt Nam là tiêu chí phân vùng trên cơ sở tuyến hay điểm du lịch và dựa trên sự liên kết những điểm tương đồng hay các điểm du lịch. Chiến lược phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2020 chia ra 7 vùng du lịch thay vì 3 vùng như chiến lược đến năm 2010, các vùng du lịch gồm: Trung du miền núi phía Bắc, vùng đồng bằng sông Hồng và duyên hải Đông Bắc, vùng Bắc Trung Bộ, vùng duyên hải Nam Trung Bộ, vùng Tây Nguyên, vùng Đông Nam Bộ và vùng Tây Nam Bộ.[1][2]

Chính sách và chiến lược phát triển du lịch nông thôn

Du lịch nông thôn Việt Nam có ba loại hình cơ bản, bao gồm du lịch sinh thái, du lịch canh nông và du lịch cộng đồng. Các loại hình này không chỉ góp phần phát triển kinh tế mà còn bảo vệ môi trường và bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống.

Việt Nam hiện đang có những chính sách và chiến lược hỗ trợ mạnh mẽ cho sự phát triển du lịch nông thôn. Chính phủ đã và đang đầu tư vào cơ sở hạ tầng giao thông, đặc biệt là các tuyến đường nối các vùng nông thôn với các khu vực đô thị.

Bên cạnh đó, các chính sách khuyến khích phát triển du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái, và du lịch canh nông cũng đã được triển khai để tạo động lực cho các địa phương xây dựng các sản phẩm du lịch đặc sắc.

Tuy nhiên, việc phát triển du lịch nông thôn ở Việt Nam cũng đối mặt với không ít thách thức. Một trong những vấn đề lớn nhất là cơ sở hạ tầng.

Mặc dù nhiều địa phương đã có những cải thiện đáng kể trong giao thông và các tiện ích phục vụ du lịch, nhưng vẫn còn một số khu vực nông thôn thiếu các dịch vụ cơ bản như lưu trú, nhà hàng, và các hoạt động giải trí phù hợp với nhu cầu của du khách.

Bên cạnh đó, chất lượng nguồn nhân lực cũng là một yếu tố quan trọng. Để phát triển du lịch bền vững, cần có các chương trình đào tạo cho người dân địa phương về kỹ năng du lịch, từ việc làm hướng dẫn viên, phục vụ du khách cho đến việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa đặc sắc của từng vùng miền.

Cuối cùng, du lịch nông thôn cần phát triển gắn liền với việc bảo vệ môi trường và bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống. Nếu không có những chiến lược phát triển hợp lý, du lịch nông thôn có thể gây ra những tác động tiêu cực đến cộng đồng và thiên nhiên.

Theo đó, Việt Nam sẽ lần đầu tiên đăng cai tổ chức Hội nghị quốc tế về du lịch nông thôn, một sự kiện quan trọng trong lĩnh vực du lịch quốc tế. Hội nghị được Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch phối hợp với Tổ chức Du lịch Liên Hợp Quốc (UN Tourism) và UBND tỉnh Quảng Nam tổ chức Hội nghị quốc tế về Du lịch Nông thôn lần thứ nhất và Phiên họp thường niên Mạng lưới Làng Du lịch Tốt nhất lần thứ hai của UN Tourism.

Đây là cơ hội để Việt Nam khẳng định vai trò và tiềm năng của mình trong việc phát triển du lịch nông thôn bền vững, đồng thời học hỏi và trao đổi kinh nghiệm từ các quốc gia khác trên thế giới.

Du lịch nông thôn có thể trở thành một ngành kinh tế quan trọng, góp phần phát triển bền vững các khu vực nông thôn, nâng cao chất lượng đời sống cho người dân và bảo vệ các giá trị văn hóa truyền thống.

Tuy nhiên, để đạt được điều này, cần có sự đầu tư đúng mức vào hạ tầng, đào tạo nguồn nhân lực và xây dựng các sản phẩm du lịch sáng tạo, gắn kết với bảo vệ môi trường và phát triển cộng đồng

Trước đó, Thứ trưởng Bộ VHTTDL Hồ An Phong cho biết, Việt Nam đã được UN Tourism lựa chọn là địa điểm đăng cai sự kiện quan trọng này, vì là thành viên tích cực của UN Tourism; có thế mạnh và tiềm năng để phát triển du lịch nông thôn. Việt Nam từng tổ chức thành công nhiều sự kiện quốc tế.

“Đăng cai hội nghị cũng là cơ hội để chúng ta nâng cao nhận thức về tiềm năng, thế mạnh và thúc đẩy sự quan tâm tới phát triển du lịch nông thôn ở Việt Nam; góp phần tạo việc làm và đảm bảo phân phối công bằng lợi ích du lịch; phát triển du lịch bền vững, hướng tới Net Zero…”, Thứ trưởng Hồ An Phong nhấn mạnh.

Cục Du lịch quốc gia Việt Nam đánh giá, đây là cơ hội “vàng” để ngành Du lịch Việt Nam quảng bá hình ảnh, thương hiệu và đặc biệt là tiềm năng, thế mạnh của du lịch nông thôn Việt Nam đến bạn bè quốc tế. Thông qua đó, tạo đà đưa du lịch nông thôn phát triển trở thành một sản phẩm quan trọng, góp phần gia tăng tính hấp dẫn và sức cạnh tranh của du lịch Việt Nam trong khu vực và trên thế giới.

Sáng 10/12, Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch (VHTT&DL) phối hợp với Tổ chức Du lịch Liên hợp quốc (UN Tourism) và UBND tỉnh Quảng Nam tổ chức Hội nghị quốc tế về du lịch nông thôn lần thứ nhất tại Vinpearl Resort & Golf Nam Hội An.

Thứ trưởng Bộ VHTT&DL Hồ An Phong chia sẻ về định hướng phát triển du lịch nông thôn.

Chương trình hướng đến việc xác định các thách thức cũng như chia sẻ kinh nghiệm để thúc đẩy hợp tác du lịch nông thôn; định hướng các chính sách phát triển du lịch nông thôn bền vững, đảm bảo công bằng lợi ích; góp phần vào 3 trụ cột bền vững - kinh tế, xã hội và môi trường - phù hợp với các mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc.

Thứ trưởng Bộ VHTT&DL Hồ An Phong khẳng định Việt Nam đã quan tâm phát triển các loại hình, sản phẩm du lịch nông nghiệp, nông thôn đặc sắc và đa dạng trong dịch vụ của Việt Nam. Bên cạnh đó, các địa phương đã không ngừng thúc đẩy kết nối tour tuyến, mở rộng không gian đón khách về nông thôn.

Bên cạnh đó, du lịch đóng góp làm thay đổi bộ mặt của nhiều vùng nông thôn, đưa nhiều vùng hạn chế về điều kiện phát triển trở thành “vùng quê đáng sống”. Du lịch nông thôn còn chuyển dịch cơ cấu kinh tế, bảo tồn các giá trị cảnh quan, sinh thái, môi trường và bản sắc văn hóa truyền thống.

Cũng theo Thứ trưởng Bộ VHTT&DL, Việt Nam là đất nước nông nghiệp với hơn 70% dân số sống ở khu vực nông thôn. Đây chính là những tài nguyên quý giá cung cấp các giá trị trải nghiệm khác biệt, góp phần thu hút khách du lịch về khu vực nông thôn. Tuy nhiên, các mô hình du lịch nông nghiệp, nông thôn ở vùng sâu, vùng xa của Việt Nam có quy mô nhỏ, thiếu tính chuyên nghiệp, gặp khó khăn về hạ tầng giao thông và các điều kiện kinh tế xã hội khác, hạn chế về nguồn lực đầu tư.

Bí thư Tỉnh ủy Quảng Nam Lương Nguyễn Minh Triết khẳng định địa phương có nhiều lợi thế cạnh tranh trong việc phát triển du lịch nông thôn.

Ông Lương Nguyễn Minh Triết - Bí thư Tỉnh ủy Quảng Nam cho biết du lịch nông nghiệp - nông thôn tại địa phương bắt đầu hình thành từ những năm 2010 và phát triển mạnh từ năm 2013. Quảng Nam là vùng đất “ngũ phụng tề phi” với 2 di sản văn hóa thế giới là đô thị cổ Hội An và khu di tích Mỹ Sơn; có khu dự trữ sinh quyển thế giới Cù Lao Chàm; có nghệ thuật Bài chòi được vinh danh là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại; có nghề trồng rau Trà Quế được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Chính những lợi thế vốn có, Quảng Nam thực sự là trung tâm du lịch lớn của cả nước. Ước tính, trên 30% du khách đến Quảng Nam có trải nghiệm sản phẩm du lịch nông nghiệp, nông thôn. Thời gian tới, Quảng Nam tiếp tục nỗ lực đưa ngành du lịch địa phương phát triển theo định hướng du lịch xanh. Các địa phương từng bước cải thiện để ghi dấu ấn tốt đẹp trong mắt bạn bè quốc tế, góp phần thực hiện du lịch net zero theo lộ trình cam kết của Chính phủ Việt Nam.

Việt Nam hiện đã có 3 làng được công nhận là Làng du lịch tốt nhất của UN Tourism: làng Thái Hải, tỉnh Thái Nguyên năm 2022; làng Tân Hóa, tỉnh Quảng Bình năm 2023; làng rau Trà Quế, tỉnh Quảng Nam năm 2024.

Làng rau Trà Quế, TP Hội An, tỉnh Quảng Nam được công nhận là Làng Du lịch tốt nhất năm 2024.

Ngoài ra, có khoảng 126 điểm tài nguyên du lịch nông nghiệp nông thôn đã được thống kê, trong đó nhiều điểm hoạt động rất hiệu quả như làng gốm Thanh Hà, làng rau Trà Quế, rừng dừa Bảy Mẫu Cẩm Thanh, làng mộc Kim Bồng, thuộc TP Hội An.

Hội nghị lần này còn tập trung vào 3 chủ đề chính gồm: Chính sách cấp quốc gia và địa phương thúc đẩy du lịch phát triển nông thôn; Thu hút sự tham gia và trao quyền cho cộng đồng địa phương trong phát triển du lịch; Phát triển sản phẩm du lịch, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và tạo điều kiện tiếp cận thị trường cho các điểm đến nông thôn.